Biên Hòa, Đồng Nai, Việt Nam – 24/05/2025 – Ngành hàng không thế giới đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ, với trọng tâm là chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin vào mọi khía cạnh hoạt động. Tuy nhiên, cùng với những tiện ích vượt trội, thách thức về an ninh mạng cũng nổi lên như một mối lo ngại hàng đầu, đòi hỏi sự hợp tác và đầu tư nghiêm túc từ các hãng hàng không, sân bay và cơ quan quản lý.
Chuyển đổi số: Động lực cho sự phát triển
Việc áp dụng công nghệ số đang giúp các hãng hàng không và sân bay tối ưu hóa quy trình, nâng cao trải nghiệm hành khách và cải thiện hiệu quả vận hành.
- Trải nghiệm khách hàng: Các ứng dụng di động cho phép check-in không chạm, theo dõi hành lý theo thời gian thực, và nhận thông báo cá nhân hóa. Công nghệ nhận diện khuôn mặt và sinh trắc học đang dần thay thế thẻ lên máy bay truyền thống, giúp hành khách di chuyển nhanh chóng và liền mạch qua các cửa kiểm soát an ninh.
- Vận hành thông minh: Hệ thống quản lý không lưu (ATM) được nâng cấp với AI để tối ưu hóa đường bay, giảm thiểu ùn tắc và tiết kiệm nhiên liệu. Công nghệ IoT (Internet vạn vật) được sử dụng để giám sát tình trạng máy bay và cơ sở hạ tầng sân bay, giúp bảo trì dự đoán và giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động.
Một ví dụ điển hình là Sân bay Changi (Singapore) với các hệ thống tự động hóa toàn diện hay các hãng hàng không lớn như Emirates và Delta đang tích hợp AI vào dịch vụ chăm sóc khách hàng.
Thách thức an ninh mạng: Mối lo ngại không của riêng ai
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, sự phụ thuộc ngày càng tăng vào các hệ thống kỹ thuật số cũng khiến ngành hàng không trở thành mục tiêu hấp dẫn của tội phạm mạng. Các cuộc tấn công mạng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, từ rò rỉ dữ liệu cá nhân của hành khách và nhân viên, gián đoạn hoạt động bay, đến ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn hàng không.
Trong năm qua, đã có một số sự cố an ninh mạng đáng chú ý nhắm vào các hãng hàng không và hệ thống đặt chỗ toàn cầu, làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về mức độ dễ bị tổn thương. Các cuộc tấn công này thường nhắm vào dữ liệu khách hàng, hệ thống vận hành và thậm chí là hạ tầng điều khiển.
Hợp tác và đầu tư: Hướng đi tất yếu
Để đối phó với những thách thức này, ngành hàng không toàn cầu đang đẩy mạnh hợp tác giữa các chính phủ, cơ quan quản lý, hãng hàng không và nhà cung cấp công nghệ. Các khoản đầu tư lớn vào các giải pháp an ninh mạng tiên tiến, đào tạo nhân lực chuyên sâu và xây dựng các giao thức phản ứng sự cố là vô cùng cần thiết.
Sân bay Quốc tế Long Thành của Việt Nam, với tầm nhìn trở thành sân bay thông minh hàng đầu khu vực, cũng đang đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng một hệ thống an ninh mạng vững chắc ngay từ giai đoạn thiết kế. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các sân bay quốc tế và ứng dụng các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất sẽ giúp Long Thành không chỉ hiện đại mà còn an toàn trước các mối đe dọa không gian mạng.
